haka

Bahasa Bungku

Etimologi

Diwarisi daripada bahasa Bungku-Tolaki Purba *hakaQ, daripada bahasa Melayu-Polinesia Purba *wakat (“akar bakau”).^[1]

Kata nama

haka

akar

Sebutan

AFA^(kekunci): /haka/^[2]

Rujukan

Tim Penyusun Kamus Bahasa Bungku-Indonesia. (2022). Kamus Bahasa Bungku-Indonesia (Cet. 1). Balai Bahasa Provinsi Sulawesi Tengah.

Nota kaki

↑ Mead, David. 1998. Proto–Bungku-Tolaki: Reconstruction of its phonology and aspects of its morphosyntax . hlmn 434. Disertasi PhD. Houston: Rice University.
↑ T. David Andersen (2004) Fonologi bahasa Bungku, Summer Institute of Linguistics, halaman 3

Bahasa Hawaii

Etimologi

Diwarisi daripada bahasa Polinesia Purba *fata (bandingkan bahasa Maori whata “rak, pelantar makanan”, bahasa Tahiti fata, bahasa Tonga fata, bahasa Samoa fata),^[1] daripada bahasa Oceania Purba *pataʀ (bandingkan bahasa Fiji vata) daripada bahasa Melayu-Polinesia Purba *pataʀ (bandingkan bahasa Iban pantar dan bahasa Melayu pelantar).^[2]^[3]

Sebutan

AFA^(kekunci): /ˈha.ka/, [ˈhɐkə]

Kata nama

haka

rak
pelantar

Rujukan

↑ Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel H. (1986), “haka”, dalam Hawaiian Dictionary, Honolulu: University of Hawaii Press, halaman 48-9
↑ Ross Clark dan Simon J. Greenhill, editor (2011), “fata.1”, dalam POLLEX-Online: The Polynesian Lexicon Project Online
↑ Ross, Malcolm D.; Pawley, Andrew; Osmond, Meredith (1998) The lexicon of Proto-Oceanic, jilid 1: Material Culture, Canberra: Australian National University, →ISBN, halaman 57

Bahasa Maori

Etimologi

Diwarisi daripada bahasa Polinesia Purba *saka (bandingkan kata seasal bahasa Hawaii haʻa (“tarian”), bahasa Mangarevan ʻaka (“menarikan tarian warisan; sebuah tarian yang sering mengandungi sorakan”), bahasa Rarotongan ʻaka (“tarian”), bahasa Samoa saʻa (“tarian”), bahasa Tokelau haka (“tarian”), bahasa Tonga haka (“gerakan tangan ketika menyanyi”)). Dari sini asalnya menjadi tidak pasti, sama ada:

daripada bahasa Melayu-Polinesia Purba *sakaŋ lalu seasal dengan bahasa Melayu sengkang (seperti "bersengkang mata", "kaki tersengkang") dan bahasa Tagalog sakang (“pengkar”)
daripada bahasa Oceania Purba *sagar^[1]

Dempwolff (1938) pula berpendapat haka seasal dengan bahasa Melayu jangkah.

Sebutan

AFA^(kekunci): /ˈha.ka/, [ˈhɐ.kɐ]

Kata nama

haka

Sejenis tarian bertepuk hentak yang mencabar pihak lawan sebelum berperang atau bersukan.

Catatan penggunaan

Sering diimbuhkan menjadi haka-a.

Kata terbitan

haka taparahi (haka "memanggil lantang", yakni jenis haka bergerak agresif)
kapa haka (para anggota tarian, kumpulan tarian)

Istilah berkaitan

peruperu ("membeliak-beliak", jenis haka yang membeliakkan mata)

Rujukan

↑ Malcolm Ross; Andrew Pawley; Meredith Osmond, editor (en), “Recreation: music, song, dance and game”, dalam The lexicon of Proto Oceanic: The culture and environment of ancestral Oceanic society, jilid 6, School of Culture, History and Language College of Asia and the Pacific The Australian National University, halaman 220

Bahasa Rapa Nui

Etimologi

Diwarisi daripada bahasa Polinesia Purba *faka-, daripada bahasa Oceania Purba *paka-, daripada bahasa Melayu-Polinesia Purba *pa-ka-, daripada bahasa Austronesia Purba *pa-ka-, daripada bahasa Austronesia Purba *pa-. Antara kata seasalnya ialah bahasa Hawaii haʻa- dan bahasa Maori whaka-.

Sebutan

AFA^(kekunci): /ˈha.ka/
Penyempangan: ha‧ka

Kata penyerta

haka

Menandakan aspek kausatif, per-.

Kata terbitan

haka'ite

Rujukan

Bahasa Tolaki

Etimologi

Diwarisi daripada bahasa Bungku-Tolaki Purba *hakaQ, daripada bahasa Melayu-Polinesia Purba *wakat (“akar bakau”).^[1]

Kata nama

haka

akar

Sebutan

AFA^(kekunci): /haka/

Rujukan

Abdul Muthalib, Alimuddin D.P., Husen Chalik & Arsamid. (1985). Kamus Tolaki-Indonesia (Cet. 1). Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.

Nota kaki

↑ Mead, David. 1998. Proto–Bungku-Tolaki: Reconstruction of its phonology and aspects of its morphosyntax . hlmn 434. Disertasi PhD. Houston: Rice University.

[1] Mead, David. 1998. Proto–Bungku-Tolaki: Reconstruction of its phonology and aspects of its morphosyntax . hlmn 434. Disertasi PhD. Houston: Rice University.

[2] T. David Andersen (2004) Fonologi bahasa Bungku, Summer Institute of Linguistics, halaman 3

[3] Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel H. (1986), “haka”, dalam Hawaiian Dictionary, Honolulu: University of Hawaii Press, halaman 48-9

[4] Ross Clark dan Simon J. Greenhill, editor (2011), “fata.1”, dalam POLLEX-Online: The Polynesian Lexicon Project Online

[5] Ross, Malcolm D.; Pawley, Andrew; Osmond, Meredith (1998) The lexicon of Proto-Oceanic, jilid 1: Material Culture, Canberra: Australian National University, →ISBN, halaman 57

[6] Malcolm Ross; Andrew Pawley; Meredith Osmond, editor (en), “Recreation: music, song, dance and game”, dalam The lexicon of Proto Oceanic: The culture and environment of ancestral Oceanic society, jilid 6, School of Culture, History and Language College of Asia and the Pacific The Australian National University, halaman 220

[7] Mead, David. 1998. Proto–Bungku-Tolaki: Reconstruction of its phonology and aspects of its morphosyntax . hlmn 434. Disertasi PhD. Houston: Rice University.

[1]

[2]

[1]

[2]

[3]

[1]

[1]