い

Daripada Wiktionary
Jump to navigation Jump to search
Japanese Hiragana kyokashotai I.png
い U+3044, い
HIRAGANA LETTER I
← ぃ
[U+3043] 		Hiragana ぅ →
[U+3045]
Lihat juga: Lampiran:Variasi "i"

Bahasa Jepun[sunting]

Urutan tulisan
い-bw.png

Sebutan[sunting]

Etimologi 1[sunting]

Diterbitkan pada Zaman Heian daripada tulisan kanji man'yōgana 以 dalam gaya kursif sōsho.

Suku kata[sunting]

い (romaji i)

  1. Suku kata hiragana い (i). Yang setaraf dengannya dalam katakana ialah イ (i). Ia ialah suku kata kedua dalam susunan gojūon; kedudukannya ialah あ行い段 (a-gyō i-dan, “baris a, bahagian i”).
Lihat juga[sunting]

Etimologi 2[sunting]

Dari bahasa bahasa Jepun Lama. Mungkin yang asalnya sama dengan partikel nominal 이 (i) bahasa bahasa Korea.

Digunakan dalam bahasa bahasa Jepun Lama, masih terdapat digunakan dalam kerja-kerja Cina beranotasi untuk pembaca Jepun Pertengahan Awal pada awal zaman Heian, kemudian menjadi lebih terhad dan hanya terdapat dalam teks-teks agama Buddha khusus. Tidak digunakan lagi pada lewat zaman Heian daripada masa yang dipanggil “peraturan terkurung”.[1][2]

Usang. Tidak digunakan pada bahasa Jepun moden.

Partikel[sunting]

い (rōmaji i)

  1. (usang) penanda subjek tegas, ditambah kepada kata nama dan kata kerja dasar
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 4, sajak #545)
      吾背子之 跡履求 追去者 木乃関守伊 将留鴨
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 12, sajak #3161)
      在千方 在名草目而 行目友 家有妹伊 将鬱悒
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 13, sajak #3287)
      乾坤乃 神乎禱而 吾恋 公以必 不相在目八方
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 14, sajak #3393)
      筑波祢乃 乎弖毛許能母尓 毛利敝須恵 波播已毛礼杼母 多麻曾阿比尓家留
    • 797: Shoku Nihongi (larangan #6)
      京職大夫從三位藤原朝臣麻呂等伊負圖龜一頭獻止
    • 797: Shoku Nihongi (larangan #12)
      聞看食國中能東方陸奥國守從五位上百濟王敬福伊部内少田郡仁黄金出在奏弖獻
    • 797: Shoku Nihongi (larangan #34)
      然後仁逆心乎以天朝庭乎動傾止之天兵乎備流時仁和氣伊申天在
  2. (usang) partikel tegas frasa-akhir, menekankan frasa sebelumnya
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 3, sajak #481)
      白細之 袖指可倍弖 靡寢 吾黒髪乃 真白髪尓 成極新世尓 共将有跡 玉緒乃 不絶射妹跡 結而石 事者不果 [...]
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 7, sajak #1359)
      向岳之 若楓木 下杖取 花待伊間尓 嘆鶴鴨
    • sekitar 759 Masihi, Man'yōshū (buku 10, sajak #1851)
      青柳之 糸乃細紗 春風尓 不乱伊間尓 令視子裳欲得
  3. {lb|ja|usang}} akhiran bernominal tak terbatas:
    Contoh: 木 (ko, “pokok”, bentuk terikat, hanya terdapat sebatian) + i → 木 (ki, “pokok”, bentuk berdiri sendiri), 高 (taka, “tinggi”, bentuk terikat) + i → 丈 (take, “tinggi”, bentuk berdiri sendiri), 火 (ho, “api”, bentuk terikat) + i → 火 (hi, “api”, bentuk berdiri sendiri)
Terbitan[sunting]

Etimologi 3[sunting]

Bacaan bagi pelbagai kanji.

Adjektif[sunting]

い (infleksi -na, rōmaji i)

  1. 偉: hebat, terbaik, bagus
  2. 異: berbeza; lain, menyeleweng

Pembilang[sunting]

い (rōmaji i)

  1. 位: pembilang untuk jiwa si mati; (matematik) pembilang untuk jumlah tempat perpuluhan
  2. 囲: pembilang untuk jumlah yang boleh dikelilingi pada tangan seseorang, digunakan sebagai ukuran kasar lilitan (secara kasarnya 1.5 meter)

Kata nama[sunting]

い (rōmaji i)

  1. 位: pangkat, darjah
  2. 夷: orang yang tidak bertamadun (hidup di timur Imperial purba China; termasuk Jepun); warna neutral, sesuatu tidak berwarna
  3. 威: berkuasa (pentadbiran); ancaman
  4. 尉: seorang penjaga dalam tentera Cina purba
  5. 意: niat; maksud; muhibah
  6. 易: sesuatu yang senang untuk dilakukan
  7. 為: tali kedua belas pada koto (sitar Jepun); sebuah kaedah penjarian untuk bermain shakuhachi (seruling Jepun)
  8. 異: (Agama Buddha) perubahan atau penyakit, salah satu daripada empat negeri atau avasthā
  9. 移: dibawah sistem Ritsuryō pada Jepun purba, sebuah dokumen pertukaran rasmi diantara pegawai-pegawai yang tidak mempunyai kuasa langsung ke atas satu sama lain
  10. 胃: perut; salah satu Dua Puluh Lapan Puri dalam sistem buruj Cina
  11. 衣: pakaian; jubah
  12. 遺: sesuatu yang tumbang atau gugur (biasanya dimedan perang), sesuatu yang sesat atau ditinggalkan
  13. 医: ubat; seorang doktor
  14. 井: sebuah perigi (sumbaer air)
  15. 亥: salah satu daripada dua belas dizhi dalam sistem masa dan zodiak Cina
  16. 堰: sebuah daik atau tetambak untuk pengumpulan air
  17. 居: makhluk, duduk (pada satu tempat); sebuah tempat duduk
  18. 寝, 眠: tidur
  19. 胆: pundi hempedu; hati
  20. 猪: babi, khinzir
  21. 姨: seorang adik perempuan kepada isteri; seorang kakak kepada ibu, ibu saudara kandung; seorang perempuan simpanan (kekasih perempuan luar nikah); lebih spesifik, seorang perempuan simpanan ayah
  22. 帷: sebuah langsir atau gantungan yang menutupi setiap sudut
  23. 彝: pada China kuno, cerek tripod atau bekas kosong lain yang digunakan untuk membuat persembahan kepada seseorang nenek moyang.
  24. 藺: bulrush, rush (tumbuhan)
  25. 蝟: nama dalam bahasa Cina bagi 針鼠 (harinezumi, “landak”)
  26. 扆: di China, sebuah cermin depan diletakkan di belakang takhta, yang diperbuat dari kain yang disulam dengan corak paksi dan digunakan semasa penonton empayar; dengan perluasan, takhta itu sendiri

Penomboran[sunting]

い (rōmaji i)

  1. 五: lima
  2. 五十: lima puluh

Imbuhan awalan[sunting]

い (rōmaji i-)

  1. 斎: ditambah pada kata nama rohani untuk menyatakan kesucian dan kekudusan

Kata ganti nama[sunting]

い (rōmaji i)

  1. 汝: kamu, awak (kata ganti diri kedua)

Kata nama khas[sunting]

い (rōmaji I)

  1. 伊: Itali

Imbuhan akhiran[sunting]

い (rōmaji -i)

  1. 位: akhiran ordinal: ke-

Rujukan[sunting]

  1. ↑ 1988, 国語大辞典（新装版） (Kokugo Dai Jiten, Edisi Revisi) (dalam bahasa Jepun), Tōkyō: Shogakukan
  2. ↑ 2006, 大辞林 (Daijirin), Edisi Ketiga (dalam bahasa Jepun), Tōkyō: Sanseidō, ISBN 4-385-13905-9
Diambil daripada "https://ms.wiktionary.org/w/index.php?title=い&oldid=106830"